U Novom Sadu svako gleda svoja posla!

Od prestonice do njega deli vas oko sat vremena vožnje, pa zato mladi često uveče iz Beograda zapucaju do „srpske Atine” (nadimak dobio u 19. veku) u provod. I obratno.

Jedna od prvih asocijacija na moderan Novi Sad, čija istoriji sada broji već 300 godina, jesu brojne manifestacije i muzički festivali koji se u njemu održavaju. I leti i zimi. Nezaobilazni su i Petrovaradinska tvrđava (nekada „zabranjeni grad”), sa koje se prostire pogled na Dunav, a čija je gradnja trajala oko 100 godina ( 17. i 18. vek), i salaši, kao omiljene vikend-destinacije. Dobra trpeza se podrazumeva.

Novi Sad je od samog nastanka bio multikulturalan, a moto grada „Neka svako gleda svoja posla”.

 

Nije se marilo o verskoj ili rasnoj pripadnosti, najbitnija je bila trgovina. Simboliku tolerancije zadržao je do danas. U njemu živi 26 nacija (više od 25 verskih zajednica) i koriste se četiri službena jezika. Prvi je grad koji je otvorio vrata Jevrejima (19. vek), kada je bio i najvažniji grad u Srba, jer su upravo u njemu osnovane najvažnije institucije.

Centralni trg, Trg slobode, krasi Crkva Imena Marijinog (besplatno ju je projektovao Đerđ Molnar), koju svi znamo kao „katedralu”, a nedaleko od nje nalaze se i sinagoga, protestantska crkva, u kojoj se mole Mađari, slovačka evangelistička i Uspenjska, koja je pravoslavna.

Nedaleko odatle je i Srpsko narodno pozorište, koje je kada je osnovano (19. vek) važilo za „veliko mezimče”. Knez Mihailo je glumce iz SNP-a dovodio u Beograd, gde su nastavljali karijere. Tamo je Laza Kostić prevodio Šekspira, čije su se drame izvodila. Ukras Trga je Gradska kuća, protkana statuama grčkih boginja.

Najvažnija ličnost Novog Sada bio je Svetozar Miletić, gradonačelnik, poslanik u austrougarskom parlamentu i borac za prava Srba.

„Atina”, najstarija poslastičarnica u gradu, nalazi se odmah pored katedrale. U njoj su se jeli najpoznatiji slatkiši iz Beča, poput gomboca (knedle). Menjala je ime u skladu sa političkim previranjima, pa se tako zvala i „Moskva“ i „Zagreb“.

Centralne ulice su Zmaj Jovina (gde se i nalazi spomenik Čika Jovi Zmaju) i Dunavska, a u njihovoj neposrednoj blizini je i Miletićeva, koju Novosađani posebno ističu, kao najvišu tačku grada, jer ima brežuljak od 80 metara. Zbog svoje „visine“ nikada nije bila poplavljena.

Dunavska ulica je jedna od najstarijih, koja je uspela da sačuva stari ambijent, pasaže, zanatlije. Na njenom kraju se nalazi Dunavski park i govori o nekadašnjoj vezi grada sa tom evropskom rekom.