Najčešći slučaj je da u nju odlaze osiguranici muškarci sa 65 godina života i najmanje 15 godina staža i žene sa 63 godine i osam meseci života i takođe najmanje 15 godina staža osiguranja.
Zatim, ovo pravo imaju osiguranici sa 45 godina staža osiguranja, bez obzira na godine života.
Pravo na prevremenu starosnu penziju mogu ostvariti osiguranici u 2024. godini, kada su u pitanju muškarci, sa 40 godina staža osiguranja i najmanje 60 godina života i žene sa 40 godina staža osiguranja i najmanje 60 godina života.
Prevremena starosna penzija, međutim, se trajno umanjuje za 0,34% za svaki mesec koji nedostaje do navršenih 65 godina života (žene 63 godine i osam meseci), s tim da umanjenje ne može biti veće od 20,4%.
Osiguranicima kojima se, po osnovu rada na poslovima na kojima se staž osiguranja računa sa uvećanim trajanjem, snižava starosna granica, umanjenje prevremene starosne penzije se računa do te, snižene starosne granice.
Neophodno je prekinuti osiguranje makar na jedan dan da bi se podneo zahtev za penziju.
Prestanak nije potreban za preduzetnike, osiguranike koji obavljaju privremene ili povremene poslove i ugovorene poslove, kao i osiguranike koji su izabrana, imenovana ili postavljena lica i lica koja su hranitelji u skladu sa zakonom) od dana ispunjenja uslova, a najviše šest meseci unazad od dana podnošenja zahteva.
Dakle, zahtev je neophodno podneti najkasnije 6 meseci po sticanju prava na starosnu penziju.
Priznaje se samo staž za koji su plaćeni doprinosi, zato na vreme proverite svoje podatke (M-4 obrazac ili preko veb servisa).
Listing sa podacima o stažu i zaradama možete dobiti i u filijali uz ličnu kartu, besplatno.
Ukoliko ispunjavate minimum uslova za penziju, a nisu utvrđeni svi podaci od značaja za određivanje visine prava, dobićete privremeno rešenje o visini penzije, a po utvrđivanju nedostajućih podataka rešenje o konačnom iznosu penzije.
Ako u roku od tri godine ne budu utvrđeni nedostajući podaci, iznos penzije utvrđen privremenim rešenjem postaje konačan, o čemu se donosi posebno rešenje.
Ako ste radili u inostranstvu, uključujući i bivše jugoslovenske republike, o pravu na penziju prema stažu osiguranja ostvarenom u inostranstvu odlučiće se po propisima zemlje u kojoj ste radili.
Inače, zakonski rok za donošenje rešenja je dva meseca. Penziju možete primati na tekući račun, na račun ustanove u kojoj ste smešteni, na devizni račun (ako imate prebivalište van teritorije Republike Srbije) i preko ovlašćenog lica.
Korisnik starosne, odnosno prevremene starosne penzije može ponovo da uće u osiguranje (da se zaposli ili da obavlja samostalnu delatnost) i da prima penziju, s tim što mora postojati prekid između prethodnog i novog osiguranja (prekid ne mora postojati za osiguranike kojima ne treba prestanak osiguranja da bi ostvarili pravo na penziju).
Penzioner koji se ponovo zaposli ili obavlja samostalnu delatnost najmanje 12 meseci, ima pravo, po prestanku zaposlenja, odnosno obavljanja samostalne delatnosti, na novi obračun penzije, s tim što korisnicima prevremene starosne penzije ostaje umanjenje utvrđeno rešenjem.
Pri obračunu penzije uzimaju se sve zarade od 1. januara 1970. godine.
Dokazi potrebni za ostvarivanje prava:
Dokaz kojim se potvrđuje identitet (lična karta na uvid ili uverenje o prebivalištu)
Dokazi o penzijskom stažu u Republici Srbiji – radna knjižica, uverenje o beneficiranom stažu, druge javne isprave o stažu (rešenja, uverenja, potvrde i slično) u originalu ili overenoj fotokopiji
Dokaz o prestanku zaposlenja – rešenje (fotokopija)
Dokaz o regulisanom vojnom roku (overena fotokopija vojne knjižice ili uverenje vojnog odseka)
Dokaz o korišćenju prava – evidenciji kod Nacionalne službe za zapošljavanje (ukoliko primate novčanu naknadu)
Uverenje o obavljanju samostalne delatnosti, koje izdaje nadležni organ opštine, odnosno odgovarajuće udruženje, savez (za period do 31. 12. 2005. godine), odnosno rešenje Agencije za privredne registre (za period od 1. 1. 2006. godine)
Uverenje o plaćenom doprinosu za PIO sa iskazanim osnovicama doprinosa i iznosom uplaćenog doprinosa, izdato od Poreske uprave za period obavljanja samostalne delatnosti (ovo uverenje nije potrebno za samostalne umetnike, filmske radnike i sportiste do 31. 12. 2002. godine, a za sveštenike i verske službenike do 31. 8. 2004. godine)
Uverenje o plaćenom doprinosu za PIO sa iskazanim osnovicama doprinosa i iznosom uplaćenog doprinosa, izdato od Poreske uprave za period obavljanja poljoprivredne delatnosti
Dokazi o stažu u inostranstvu.
