ZEMLJA MNOGO PLEMENA Koliko znamo o Avganistanu, državi u kojoj bukte nemiri?

1. Avganistan je planinska zemlja u jugozapadnoj Aziji. Nema izlaz na more, a dužina kopnene granice iznosi 5.529 km.

2. Sa površinom od 652.230 km², Avganistan je 41. zemlja na svetu po veličini.

3. Granice deli sa Pakistanom na jugu i istoku, na zapadu sa Iranom, na severu sa Turkemenistanom, Tadžikistanom, a na Dalekom istoku - sa Kinom.

4. U Avganistanu živi preko 30 miliona stanovnika (podatak sa popisa 20212. godine). Najveći i glavni grad je Kabul, a u njemu živi (informacija pre poslednjih nemira) oko 4.6 miliona stanovnika. Drugi veliki gradovi su: Kandahar, Herat, Mazari Šarif, Džalalabad, Laškar Gah, Talokan, Host, Šaburgan i Gazni.

5. Najviši vrh je Nošak, koji se nalazi na 7492 metara nadmorske visine, na planinskom masivu Hindukuš.

6.Avganistan znači "Zemlja Avgana". Istorijski, ovaj naziv se odnosio na Paštune, koji predstavljaju najveću etničku grupu u ovoj državi.

Jedan ugledni persijski naučnik iz 16. veka daje dosta objašnjenja o Avganima, a u jednom od svojih radova piše:

"Muškarci iz Kabula i Hildžiji su takođe otišli kući; i kad god su bili ispitivani o muslimanima kohistanskih planina o tome kakvo je tamo stanje, oni bi rekli, "ne nazivaj ga Kohistanom, već Avganistanom; tamo nema nikoga drugog do Avganistanaca i nereda." 

7. Veruje se da se urbana civilizacija na ovoj teritoriji pojavila između 3000. i 2000. p. n. e. 

8. Prostor današnjeg Afganistana bio deo velikih imperija, među kojima su Ahemenidsko, Seleukidsko i Maurijsko carstvo, Sasanidsko carstvo i Islamski kalifat. Takođe, mnoga carstva su baš na ovoj teritoriji započela svoje vladavine, a to su: Grčko-baktrijsko kraljevstvo, Kušansko kraljevstvo, Kabulski šahovi, Beli Huni (Heftaliti), Safaridi, Samanidi, Gaznavidi, Goridi, Hildžiji, Kartidi, Timuridi, Moguli, a onda i Hotaki i Durani dinastije.

9. Politička istorija modernog Avganistana počinje 1709. godine, kada je uspostavljena Hotaki dinastija u Kandaharu, nakon čega dolazi do uspona Durani imperije 1747. godine.

10. Od ukupnog broja stanovnika 42% su Paštuni, 27% Tadžici, 9% Uzbeci, 9% Hazare, 4% Ajmaci 3% Turkmeni, 2% Beludži, a ima i Nuristana, i Kirgiza.

11. Hazari se smatraju se potomcima Džingis-kanovih ratnika. Smatra se da je njihovo ime nastalo od persijske reči hazar (hiljadu) jer je mongolska vojska bila organizovana u formacije od po hiljadu ljudi.

12. Poljoprivredom se bavi oko 90 odsto stanovništva, i to više stočarstvom, koje je uglavnom nomadsko. Tačnije, obrađuje se samo 12 odsto ukupnog zemljišta. Polovinu ukupne površine zemlje čine pašnjaci na kojima pasu mnogobrojna stada ovaca i koza.

13. Avganistan ima svoje plavo blago - poludragi kamen lazur, možda prvi poludragi kamen koji se koristio za izradu nakita. Jedno od najvećih nalazišta ovog kamena se nalazi u Avganistanu, a izvozio se i u stari Egipat, ali i u Italiju za vreme renesanse.

14. Nepismenost je velika; kod muškaraca se procenjuje na 53 odsto, a kod žena na 85 odsto.

15. Najzastupljenija religija je islam, od čega su većinom suniti, a u manjem broju šiiti (oko 15%).

16. Od 15. avgusta 2021. godine, Avganistan je de fakto pod kontrolom Islamskog Emirata Avganistan.

 

PROČITAJTE KLIKOM OVDE NAJVAŽNIJE AKTUELNE VESTI