DANAS OBELEŽAVAMO DAN PRIMIRJA U PRVOM SVETSKOM RATU U Srbiji državni praznik

Potpisivanjem primirja 11. novembra 1918. godine okončan je Prvi svetski rat, najrazorniji koji je svet do tada video.

Njegovim potpisivanjem obustavljene su borbe u Prvom svetskom ratu između zemalja Antante i Nemačke.

Ferdinand Foš, maršal Francuske, zapovednik savezničkih snaga na Zapadnom frontu i Matijas Ercberger, koji je predvodio nemačku delegaciju, potpisali su tada primirje u železničkom vagonu, u Frankportu kod Kompijenja, Pikardija, Francuska, u 5.45, a ono je stupalo je na snagu u 11.00 časova, 11. novembra 1918. godine.

Prethodno, kapitulacije su potpisale nemačkih saveznice, Bugarska, Turska, Austrougarska.

Primirje je potom obnavljano do konačnog zaključenja mirovnog sporazuma u Versaju 28. juna 1919. godine.

Tokom Prvog svetskog rata poginulo je više od 17 miliona ljudi, od čega su oko deset miliona bila vojna lica.

Srbija je imala, srazmerno veličini zemlje i brojnosti populacije, najviše žrtava.

Prema memorandumu Delegacije Kraljevine SHS tokom Mirovne konferencije u Parizu 1919, Srbija je do oktobra 1915. mobilisala 707.343 lica, dakle 24 odsto populacije ili 40 procenata muškog stanovništva.

Prema istom izvoru, ukupni gubici Srbije bili su 1.247.435 ljudi, odnosno 28 procenata populacije iz 1914. godine. Vojnih gubitaka je bilo 402.435, a civilnih 845.000.

Prvi svetski rat započeo je napadom Autrougarske na Srbiju, što je šlužbeno objavljeno 28. jula 1914. Kao izgovor za napad na Srbiju službeni Beč je iskoristio pogibiju nadvojvode Franca Ferdinanda, prestolonaslednika Dvojne monarhije, na Vidovdan 1914. u Sarajevu.

Atentat u Sarajevu izvršio je Gavrilo Princip, pripadnik pokreta "Mlada Bosna". Bila je to revolucionarna grupa opredeljena za oslobođenje i obrazovanje zajedničke države sa Srbijom.

Izgovor za napad na Srbiju već izvesno vreme je tražen u vojnim vrhovima Beča i Berlina. Tragedija u Sarajevu je poslužila, kako su bili uvereni, kao opravdanje za rat.

Srbiji je potom upućen oštar ultimatum. Iako je Vlada Kraljevine Srbije pokazala najbolju volju da izađe u susret zahtevima Beča, odgovor službenog Beograda nikoga u Beču nije zapravo zanimao. Bila je to, verovali su, idealna prilika za uništenje Srbije.

Dalji tok događaja bio je međutim drugačiji od onog čemu su se u Beču i Berlinu nadali. Ono za šta se verovalo, makar u Beču, a će biti brz lokalni rat, pretvorilo se u veliki ratni sukob niza evropskih zemalja.

BONUS VIDEO

PROČITAJTE KLIKOM OVDE NAJVAŽNIJE AKTUELNE VESTI