tužan muškarac
Foto: Shutterstock/Foto: Shutterstock

Broj obolelih od polno prenosivih bolesti porastao je u 2023. godini u Srbiji u odnosu na prethodnu godinu, a prošle godine primetan je porast gonoreje, sifilisa i hlamidijaze.

Kao i prethodnih godina najugroženije populacije polno prenosivim bolestima su mladi i adolescenti uzrasta od 15 do 24 godine, zatim muškarci koji imaju seks sa muškarcima i osobe koje se bave seksualnim radom.

Hlamidijaza više pogađa žene, dok su sifilis i gonoreja najučestaliji kod muškaraca.

Hlamidijaza skočila za 28 odsto

I u 2023. godini, kao i ranijih godina, hlamidijaza je bila najučestalija polno prenosiva infekcija. Prijavljeno je 458 slučajeva, i u poređenju sa 358 slučajeva hlamidijaze u 2022. godini, to predstavlja porast za 28 odsto.

- Međutim, ako se gleda period od 2014 do 2023. godine stopa incidencije hlamidijaze u 2023. godini je dva puta manja od stope registrovane 2014. godine - navodi se u Godišnjem izveštaju o zaraznim bolestima u 2023. godini Instituta za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut".

U obolevanju od hlamidijaze dominiraju žene, 6 prema jednom muškarcu, a najviše zaraženih je u uzrasnog grupi od 20 do 29 godina, zatim od 30 do 39.

- Hlamidijaza je registrovana i kod 24 osoba starosti od 15 do 19 godina - pokazuje ovaj izveštaj.

Hlamidijaza najčešće protiče asimptomatski

Hlamidijaza je seksualno prenosiva bolest koja se prenosi među seksualnim partnerima vaginalnim, analnim ili oralnim putem i najčešće protiče asimptomatski kod 50 odsto muškaraca i 70 odsto žena.

Kretanje obolelih od hlamidijaze po godinama

  • 2019 - 776
  • 2020 - 425
  • 2021 - 319
  • 2022 - 358
  • 2023 - 458

Sifilis porastao za 17 odsto

Sifilis je prošle godine zvanično dijagnostikovan kod 352 osobe što je 17 odsto više u odnosu na 2022. kada su registrovana 302 slučaja. Naviše su oboleli muškarci i to u uzrastu od 20 do 39 godina.

- U 2023. godini najveći broj slučajeva (162) zabeležen je u Beogradu. U apsolutnom broju slučajeva u Beogradu dominiraju muškarci (158 slučajeva), uz pretpostavku da je veći deo registrovanih slučajeva među muškarcima koji imaju seks sa muškarcima. U Vojvodini je ukupno registrovano 160 slučajeva,i to najviše u Južnobačkom okrugu (121) a zatim u Zapadnobačkom okrugu i Sremskom okrugu.

U centralnoj Srbiji, najviše stope incidencije po okruzima registrovane su u:

  • Braničevskom okrugu
  • Šumadijskom okrugu
  • Podunavskom okrugu
  • Pomoravskom okrugu
  • Kolubarskom okrugu
  • Topličkom okrugu
  • Moravičkom okrugu

Pet okruga nije prijavilo nijedan slučaj sifilisa - Zlatiborski, Raški, Rasinski, Pirotski i Jablanički.

Kretanje obolelih od sifilisa po godinama

  • 2019 - 203
  • 2020 - 162
  • 2021 - 238
  • 2022 - 302
  • 2023 - 352

Visok skok obolelih od gonoreje

Gonoreja je u 2023. godini po učestalosti na trećem mestu u grupi polno prenosivih bolesti na teritoriji, posle hlamidijaze i sifilisa. Prijavljen je 121 slučaj, što je u odnosu na prethodnu, 2022. godinu, više za 53 odsto.

Beograd prednjači po broju slučajeva, sa 106 prijavljenih slučajeva, a iza njega su Toplički okrug, Nišavski, Pomoravski i Mačvanski okrug. U Vojvodini, posmatrano po okruzima, najviše stope incidencije su registrovane u Južnobačkom i Severnobanatskom okrugu.

I od gonoreje najviše su obolevali muškarci - 117 njih u odnosu na 4 žene, i takođe u uzrasnoj grupi od 20 do 29 godina.

- Distribucija prijavljenih slučajeva gonoreje u odnosu na pol ukazuje da ova infekcija najčešće prolazi asimptomatski kod žena, te ostaje nedijagnostikovana - navodi se u izveštaju Batuta.

Kretanje obolelih od gonoreje po godinama

  • 2019 - 107
  • 2020 - 54
  • 2021 - 106
  • 2022 - 79
  • 2023 - 121

Svetska zdravstvena organizacija (SZO) upozorila je letos na povećan rizik od seksualno prenosivih infekcija kao i od neželjene trudnoće zbog smanjene upotrebe sredstava za kontracepciju među mladima.

Prema izveštaju koji je uradila SZO skoro trećina adolescenata (30 odsto) prijavila je da nije koristila ni kondom a ni kontraceptivnu pilulu pri seksualnom odnosu, odnosno da je između 2014. i 2022. godine, udeo seksualno aktivnih mladih ljudi koji su koristili kondom prilikom seksa pao sa 70 na 61 odsto među mladićima i sa 63 na 57 odsto među devojkama.

Hlamidija je najčešća od svih polno prenosivih bolesti. Od nje češće obolevaju žene nego muškarci. Može inficirati matericu kod žena, uretru i rektum kod žena i muškaraca. Ređe može da inficira grlo i oči.

Simptomi i znaci bolesti se javljaju od prve do treće nedelje posle infekcije.

Simptomi hlamidije kod muškaraca:

  • beličasti, sluzav ili zamućen sekret iz penisa
  • pečenje pri mokrenju
  • bol i otok testisa

Simptomi hlamidije kod žena:

  • crvenilo i otok grlića materice
  • učestale potrebe za mokrenjem
  • bol pri mokrenju, tokom seksa i u donjem delu stomaka
  • ponekad krvavljenja posle odnosa

Ukoliko se ne leči, kod žena može kasnije da izazove i vanmateričnu trudnoću, sterilitet, a kod muškaraca epididimitis i sterilitet.

Infekcija se može preneti sa inficirane majke na dete tokom porođaja. Leči se antibioticima.

Sifilis se direktnim kontaktom, tokom oralnog, genitalnog i analnog seksa, inficirana majka može da zarazi dete tokom trudnoće ili na porođaju.

Sifilis ima četiri stadijuma - primarni, sekundarni, latentni i tercijarni, pa i simptomi zavise od njih.

Bolest se javlja posle inkubacionog perioda od devet do 90 dana (u proseku 21 dan), a odlikuje se pojavom bezbolne ranice, čistog dna, bedemastih ivica, promera od jedan do tri centimetara na genitalijama, u ustima, u grlu, u anusu, i na prstima.

Sekundarni stadijum karakteriše se osipom na koži, latentni nema simptoma, dok se u tercijarnom, javljaju promene na koži koje se zovu gume, a kojim su zahvaćeni unutrašnji organi, prvenstveno nervni i kardiovaskularni sistem.

Sifilis se uspešno leči penicilinom.

U narodu je poznata kao kapavac ili triper. Gonoreja se prenosi se oralnim, vaginalnim i analnim seksom, a može i sa inficirane majke na dete tokom porođaja.

Posle inkubacije od tri do pet dana kod muškaraca se javlja žarenje pri mokrenju, učestalo bolno mokrenje i pojava obilnog žuto-zelenog gnojnog sekreta iz penisa.

Simptomi kod žena su slabo izraženi. I kod njih je mokrenje otežano, praćeno svrabom i pečenjem, dok je vaginalni sekret prvo slabo izražen, a kasnije može postati gnojan.

Infekcija grla česta je kod homoseksualaca i osoba koje praktikuju oralni seksa, a ispoljava se gušoboljom i crvenilom grla.

Gonoreja se efikasno leči antibioticima.

(Blic)

BONUS VIDEO

 

 

 

PROČITAJTE KLIKOM OVDE NAJVAŽNIJE AKTUELNE VESTI

Komentari (0)

Loading