Jedan od prvih objekata koji su sazidani pod uticajem zapadnoevropske arhitekture

To je prizemna monumentalna građevina na kojoj je reprezentativno obrađen ulazni deo, posebno naglašen prostranim tremom sa drvenim i zidanim stubovima, timpanonom i visokim zvonikom iznad.

Fasade su obrađene u duhu zakasnelog klasicizma. Krov je složen sa biber-crepom kao pokrivačem.

Unutrašnji prostor je u originalnoj varijanti, koja je ipak prilagođena potrebama izložbenog prostora Muzeja.

Zemljotres koji je u jesen 1998. potresao Valjevski kraj u velikoj meri je oštetio zgradu i eksponate. Proces revitalizacije Muzeja otpočeo je 2001, a završio se 2007. U tom periodu objekti muzeja su detaljno rekonstruisani, a obezbeđene su i nove, odgovarajuće, prostorije za muzejske depoe, dokumentacioni centar, konzervatorsku radionicu i kabinete stručnih službi.

Narodni muzej u Valjevu proglašen je za nepokretno kulturno dobro od istorijskog značaja.