Tito se provozao prvi u pratnji supruge Jovanke, a u njihovom društvu je bila sama elita
Pruga Beograd—Bar je međudržavna železnička linija izgrađena u vreme SFR Jugoslavije, dužine 476 km. Povezala je glavni grad države sa morskom lukom. Izgradnja pruge je trajala 25 godina, u periodu od 1951. do 1976. godine.
profimedia
Privredni savet Vlade FNR Jugoslavije, 20. jula 1951. godine, odobrio je sadašnji pravac pruge Beograd — Valjevo — Užice — Titograd (danas Podgorica) — Bar, pa su naredne godine, 1952., počeli radovi na deonicama, Resnik — Valjevo i Titograd — Bar, a 1955. godine i na deonici Priboj — Prijepolje. Međutim, radovi na pruzi su veoma sporo odmicali sve do „Užičkog savetovanja“, 1965. godine, koje je donekle ublažilo trzavice o načinu finansiranja između republičkih rukovodstva. Zakon o izgradnji ove pruge u SFRJ je donet 1966. godine, ali je već 1971. zakon ukinut, a dalju izgradnju su preuzele odvojeno tadašnje SR Srbija i SR Crna Gora. Pruga je kompletirana 27. novembra 1975. godine spajanjem šina desetak kilometara južno od Kolašina. Pruga Beograd-Bar je bila najveći i najskuplji infrastrukturni projekat u vreme SFR Jugoslavije: izgradnja pruge je koštala 450 miliona američkih dolara, od čega su više od dve trećine finansirale SR Srbija i SR Crna Gora, a jednu trećinu federacija.
Dužina pruge iznosi 454.8 km od čega je na teritoriji Srbije 287.4 km, a na teritoriji Crne Gore 167.1 km. Minimalni radijus krivine je 300 m, projektovana brzina je 80-120 km/h, a osovinsko opterećenje je 22,5 tona. Maksimalni nagib na pruzi je 25 promila (na deonici Podgorica-Kolašin). Najviša tačka na pruzi je Kolašin (1.030 metara nadmorske visine), a najniža je Bar (12 metara nadmorske visine).
Na pruzi su 254 tunela ukupne dužine od 144.4 km, što znači da je u tunelima je 24 odsto pruge. Najduži su tuneli „Sozina“, 6,2 kilometara i „Zlatibor" 6,1 kilometar. Na pruzi Beograd - Bar su projektovana 234 mosta od betona ili čelika u ukupnoj dužini od 14,6 kilometara. Zbog raznolikosti u reljefu i vrsti prepreka, primenjena su različita statička rešenja od betona i čelika ili u njihovoj kombinaciji. Zbog vrlo zahtevnih terenskih uslova, mnogi od mostova na pruzi Beograd - Bar predstavljaju vrhunska projektantska i građevinska ostvarenja. Najbolji primer za ovu tvrdnju jeste most „Mala Rijeka“, železnički most sa najvišim stubovima u Evropi. Ovaj most je dugačak oko pola kilometra, sa visinom u odnosu na nivo reke od čak 200 metara. Radovi su trajali četiri godine, u stubove je ugrađeno 23.000 kubnih metara betona, a čelična konstrukcija je težine 25.000 tona.
Pruga je opremljena signalizacijom, zaštitnim i telekomunikacionim sistemom, u potpunosti je elektrificirana monofaznim sistemom 25 kV i 50 Hz. Ova železnička saobraćajnica predstavlja najkraću železničku vezu južnog dela Jadranskog mora i Sredozemnog mora sa evropskim koridorom „H“ i sa lukama na reci Dunav, a ujedno predstavlja i jedinu vezu železnica Albanije sa Evropom.
Prvi voz ka Baru iz Beograda krenuo je 30. maja 1976. godine i time je uspostavljen redovan saobraćaj. Dva dana ranije, 28. maja, prugom je prošao „Plavi voz“ u kome je prvi putnik bio maršal Josip Broz Tito sa suprugom, Jovankom i državnim rukovodstvom svih republika i federacije.
Pruga danas nije u najboljem stanju U obnavljanje i rekonstrukciju pruge Beograd-Bar decenijama se nije mnogo ulagalo, što zbog nedostatka novca, što zbog ratova u bivšoj Jugoslaviji tokom 90-ih godina. Na delu pruge koji prolazi kroz Srbiju u dužini od oko 300 kilometara, uvedene su spore vožnje sa brzinama od 30 kilometara na čas, na sedam deonica ukupne dužine oko 14,5 kilometara i pojedinačno u dužinama od 700 metara do četiri kilometra. Na 25 deonica ukupne dužine oko 75 kilometara, a pojedinačno u dužinama od 300 metara do skoro devet kilometara, maksimalna dozvoljena brzina voza je 50 kilometara na čas. Brže od toga, do 80 kilometara na čas, vozovi mogu da idu samo na tri deonice u dužinama od 200 do 300 metara.
Pročitajte još