Crkva koju je Lazar ozario
Manastir Ravanica, zadužbina kneza Lazara i jedno od najlepših sakralnih zdanja u Srbiji, nakon njegove pogibije na Kosovu postao je mesto hodočašća
Shutterstock
Jedna od najlepših zadužbina kneza Lazara jeste manastir Ravanica kod Ćuprije.
Manastir sa crkvom posvećenom Svetom Vaznesenju Gospodnjem sazidan je između 1375. i 1377. godine. U jednom starom rukopisu o njemu piše: „Podiže iz temelja hram u slavu Vaznesenja Gospodnjeg vrlo visok i lep, utvrdi ga na četiri stuba i ozari ga živopisom… Ukrasi ga zlatom i običnim ukrasom; obdari ga bogato raznim sasudima srebrnim i pozlaćenim... Ogradi ga gradom i utvrdi ga sa sedam kula; sagradi trpezariju... Sazida ćelije i prilepi ih uz zid kao ptičija gnezda... Sagradi i drugi hram koji leži na istočnoj strani u podgorju toga mesta... I podiže bolnice za bolesne monahe, za strance i raslabljene.“
Manastirski kompleks bio je sačinjen od glavne crkve, konaka, trpezarije i drugih pomoćnih objekata, a veruje se i da je bio opasan bedemima sa sedam kula.
Pretpostavlja se da su radovi na manastiru završeni pred kraj vladavine kneza Lazara, između 1386. i 1388. godine, a nakon detaljnih konzervatorskih radova utvrđeno je da su neki živopisi nastali i posle bitke na Kosovu, ali ne pre 1392. godine.
Nakon Kosovske bitke i pogibije cara Lazara na Vidovdan 1389. godine, te posle prenosa njegovih moštiju iz prištinske Crkve Vaznesenja u Ravanicu 1392. godine, manastir je postao mesto hodočašća.
Manastirska crkva ima trikonhalnu osnovu.
Graditelji su iz crkava nastalih u doba kralja Milutina preuzeli brojne elemente, među kojima i pet kupola nad naosom, ali su sva kubeta dobila kockasta postolja, a s njima i nove arhitektonske vrednosti celine.
Za Ravanicu je karakteristična i razrada mnogobrojnih prozora na svim stranama crkve, zbog čega je bila odlično osvetljena u svako doba dana. Jedan monah iz Ravanice je pod utiskom, verovatno zbog svetla koje je kroz prozore obasjavalo freske i zlatne ornamente, zapisao: „Lazar je crkvu ozario.“