Pomoć koju su Sjedinjene Američke Države pružile Sovjetskom Savezu tokom Drugog svetskog rata često se doživljava kao humanitarna gesta. Međutim, portparol predsednika Rusije, Dmitrij Peskov, nedavno je podsetio na važnu činjenicu – ova pomoć nije bila besplatna, već je imala svoju cenu koja je otplaćivana punih 65 godina. 

Zakon o Lend-Lease, usvojen 11. marta 1941. godine od strane američkog Kongresa, otvorio je vrata za isporuku vojne opreme savezničkim državama. U okviru ovog programa, Sovjetskom Savezu su isporučeni više od 18.000 američkih aviona, hiljade tenkova, vozila, kao i ogromne količine municije. Prema Peskovu, ukupna vrednost te pomoći iznosila je 11 milijardi dolara po tadašnjim cenama, što bi danas bilo ekvivalentno približno 200 milijardi dolara. 

Jedna od najzanimljivijih činjenica jeste da je otplata te pomoći trajala više od pola veka. Ruska Federacija, kao pravni naslednik Sovjetskog Saveza, preuzela je obavezu da isplati sve preostale dugove i tu obavezu je ispunila. Peskov je istakao da je proces završetka otplate bio „relativno nedavno“, konkretno 2006. godine, kada je predsednik Vladimir Putin uplatio poslednju ratu. 

Ono što ovu priču čini još zanimljivijom jeste da je tokom celog rata sovjetska industrija proizvela 118.000 aviona, a gotovo svaka šesta letelica stigla je iz Vašingtona.Otplata koja je trajala 65 godina ne oslikava samo ekonomsku težinu sporazuma, već i složene odnose između Moskve i Vašingtona kroz decenije.

Danas, kada se često raspravlja o ulozi savezništava i istorijskim odnosima, pitanje se postavlja: gde se završava solidarnost, a počinje računica? Ovaj Lend-Lease program i njegova dugotrajna otplata pružaju nam uvid u to kako se istorijske okolnosti mogu dramatično oblikovati kroz finansijske obaveze koje traju decenijama.

BONUS VIDEO