Kada je vreme za ultrazvuk abdomena i pregled žučne kese?

Žuč se prazni iz žučne kese u toku obroka kada se unose masti kroz kanaliće koji se nazivaju žučnim putevima do dvanaestopalačnog creva, a stvara se i deponuje u žučnoj kesi između obroka.

Žuč čini voda (97%), soli, holesterol, lecitin, elektroliti, bilirubin i pojedini enzimi. Budući da se žuč u žučnoj kesi koncentriše 6 do 10 puta, usled resorpcije vode koja se tu vrši, može da dođe do pojave stvaranja kamenaca. Kamenci mogu biti holesterolski, bilirubinski i mešoviti. Njihova pojava se najlakše utvrđuje ultrazvukom žučne kese, koji se nekad primenjuje u okviru ultrazvuka abdomena, po preporuci lekara ili preventivno.

Ultrazvuk abdomena podrazumeva pregled svih organa u trbušnoj duplji: pankreasa, jetre, žučne kese, bubrega, nadbubrežne žlezde, želuca.

Kamen u žučnoj kesi

Kalkuloza ili kamen u žučnoj kesi je veoma česta bolest savremenog čoveka. Smatra se da u Evropi i Americi čak 10-20 % odraslih ima ili je imalo kamenac u žučnoj kesi i čak 30% svih starijih od 70 godina. Do pojave kalkuloze (stvaranja kamenaca u žučnoj kesi) dolazi najčešće zbog poremećaja sastava žuči i različitih hemolitičkih bolesti.

Često nastaje u trudnoći kao posledica uobičajenih metaboličkih promena. Nešto češće se pojavljuje u periodu menopauze i kod žena koje su duže koristile pilule za kontracepciju. Na učestalost utiče pol (češća je kod žena) i starost, kao i genetska sklonost.

Simptomi koje ne smete ignorisati

Iako je veliki broj pacijenata sa kalkulozom žučne kese bez ikakvih simptoma (tiho kamenje koje se otkriva slučajno), najčešće se pojavljuju tegobe u vidu kolika. Tada se javlja bol ispod desnog rebarnog luka, koji se širi prema lopatici na leđima i desnom ramenu.

Ovaj bol neretko prati iscrpljenost, mučnina i povraćanje. Bol može biti vrlo jak i karakterističan, a izazvan je kontrakcijom žučne kese nakon obilnog obroka. Tada dolazi do pomeranja kamenaca u žuči, koji u nekom momentu blokiraju otvor prema žučnim putevima, što izaziva oštar bol.

U toj situaciji pacijent treba da se obrati lekaru koji će ultrazvukom žučne kese i laboratorijskim analizama postaviti dijagnozu.

Upala žučne kese

Akutni holecistitis ili upala žučne kese nastaje kada dođe do totalne blokade žučne kese kojoj prethode žučni kolici. Bolovi ne prolaze za nekoliko sati, kao što je slučaj kod žučnih kolika, već mogu da traju dugo i neretko su praćeni visokom temperaturom.

Pacijent tada treba da se javi zdravstvenoj ustanovi gde se zadržava na terapiji infuzijom, lekovima protiv bolova, a nekada i antibioticima. U nekim slučajevima ultrazvukom žučne kese se ustanovi da li je potrebno odmah pacijenta proslediti na hitno vađenje žučne kese ili se to može obaviti u skorije vreme.

U slučaju da se pacijent ne hospitalizuje na vreme može doći do pucanja žučne kese i stanja opasnog po život.

Lečenje

Bolesti žučne je kese se najčešće leče hirurškim putem, uklanjanjem žučne kese i prespajanjem žučnih kanala sa dvanaestopalačnim crevom. U pojedinim slučajevima kod pojave holesterolskih kamenaca moguće je i njihovo eliminisanje različitim metodama, bez vađenja žučne kese.

Pacijenti sa akutnom upalom žučne kese treba da budu na strogo dijetalnoj ishrani (dvopek i čaj), koja se primenjuje i u prvim danima nakon uklanjanja žučne kese, a onda se postepeno uvodi sva hrana. Pacijenti treba da održavaju dobru telesnu težinu i da smanje unos životinjskih masti u ishrani.

Poliklinika Dr Rončević već šesnaest godina radi savremenu ultrazvučnu dijagnostiku na kvalitetnim ultrazvučnim aparatima. Tim lekara specijalista, predvođen dr Brankom Rončevićem, subspecijalistom kliničkog ultrazvuka, vrši dijagnostiku svih bolesti abdomena sa velikom preciznošću.