Sve više se kod kovid pacijenata razvijaju mentalne smetnje, evo šta je uzrok

Zbog manjka kiseonika, duge izloženosti pregrevanju, brojnih medikamenata i drugih činilaca, pacijenti oboleli od kovida mogu dobiti i izrazite psihičke smetnje.

ULeskovačkoj bolnici je 1. decembra 2020. godine od kovida-19 preminuo pacijent (48) koji je pre nekoliko dana pokušao da se ubije usred bolnice tako što je razbio ogledalo i isekao se po čitavom telu. Porodica je tvrdila da nikada nije imao psihičkih problema.

A nekoliko dana ranije pacijent (75), koji nije bio psihijatrijski slučaj, ubio se skorom s prozora u KBC "Dr Dragiša Mišović". Zamenik direktora dr Predrag Savić tim povodom je izjavio da svakog dana vraćaju nekoga s prozora. Osim toga, bilo je i napada na medicinske radnike, a taze je i onaj iz Niša gde je kovid pacijent počupao sve cevčice sa sebe i napao sestre i doktore.

Doc. dr Ivana Stašević Karličić, v. d. direktora Klinike za psihijatrijske bolesti "Dr Laza Lazarević", kaže za Kurir da neki kovid pacijenti i to uglavnom oni koji su na intenzivnoj nezi, razvijaju ozbiljne psihičke simptome, a da nije bilo prethodnog psihijatrijskog lečenja.

- Hipoksija (manjak kiseonika), poremećaj elektrolitne ravnoteže, pregrevanje zbog visoke temperature, veliki broj neophodnih lekova, infektivni agensi i svi činioci koji utiču na popuštanje mehanizma za očuvanje unutrašnje ravnoteže organizma, dovode do remećenja osnovne funkcije barijere koja čuva mozak od štetnih uticaja.

Klinički, to se manifestuje u formi složenog neuropsihijatrijskog sindroma delirijuma, koji često prate poremećaj testa realnosti, halucinacije, agresivno i autoagresivno ponašanje. Imali smo pre nekoliko nedelja pacijenta koji je u jednoj kovid bolnici procenjen kao osoba sa suicidalnim rizikom. Intervenisali smo psihijatrijskom konsultacijom. Čim mu je PCR bio negativan, nastavio je lečenje u našoj ustanovi. Nikada pre nije imao mentalne smetnje - objašnjava dr Stašević Karličić.

Klinički, to se manifestuje u formi složenog neuropsihijatrijskog sindroma delirijuma, koji često prate poremećaj testa realnosti, halucinacije, agresivno i autoagresivno ponašanje. Imali smo pre nekoliko nedelja pacijenta koji je u jednoj kovid bolnici procenjen kao osoba sa suicidalnim rizikom. Intervenisali smo psihijatrijskom konsultacijom.

Čim mu je PCR bio negativan, nastavio je lečenje u našoj ustanovi. Nikada pre nije imao mentalne smetnje - objašnjava dr Stašević Karličić.

Ona navodi i da su u bolnici od početka epidemije lečili desetak pacijenata koji su zdravi i pravi bili pre kovida, a zaražavanjem i odlaskom na intenzivnu negu stigli su im i delirijumi i psihički problemi.

- U ostalim slučajevima intervencije psihijatra tokom lečenja u kovid bolnici uglavnom završe posao. I kad izleče kovid, poboljša se njihovo mentalno zdravlje - navodi ona i dodaje:

- Kod obolelih od kovida 19 strah je daleko veći nego kod običnih ljudi, kako za sopstveni život, tako i za život bližnjih, i ta situacija je svojevrsna vrsta stresa. Kod onih koji su prethodno psihijatrijski lečeni ili koji su hronično psihološki iscrpljeni može doći do pogoršanja psihičkog stanja, sve do pojave suicidalnih misli i ideja. Ali bilo je slučajeva da se kod osoba obolelih od kovida 19 u jedinicama intenzivne nege razviju ozbiljni psihički simptomi, a da nije bilo prethodnog psihijatrijskog lečenja.

Anksioznost i strah

"Svi smo svedoci da kovid 19 znatno utiče na mentalno zdravlje stanovništva čitave planete, a posebno na ranjive grupe, kao što su osobe sa već postojećim psihološkim teškoćama ili psihijatrijskim poremećajima, starije stanovništvo, trudnice, deca i adolescenti, kao i osobe sa hroničnim telesnim oboljenjima. Potencijalni, kao i oni realni gubici (zdravlja, voljenih, posla, prethodnog stila života) očekivano i prirodno izazivaju osećanja straha i anksioznosti, neraspoloženje, ljutnju i slično".