MEKSIKO Prestonica koju su osnovali drevni Asteci

Prema proceni iz 2015. u gradu je živelo 8.918.653 stanovnika, a u širem gradskom području - Zoni doline Meksika - živi 20,4 miliona ljudi. Po ovome je Meksiko jedan od najvećih gradova na svetu. Područje ove metropole se smatra najbrže rastućim na zemlji. Tako snažan rast uzrokuje s jedne strane veliko doseljavanje u Meksiko, a s druge visoka stopa prirodnog prirasta stanovništva. Tu je političko, ekonomsko i kulturno središte, kao i najvažniji saobraćajni čvor zemlje s brojnim univerzitetima, visokim školama, pozorištima, muzejima i građevinskim spomenicima.

Istorija

Prema zapisima Asteka (zapravo Méxica, izgovor Mehika), oni su osnovali grad 1325. pod imenom Tenočtitlan kad se grupa nomada sa severa naselila na ostrvu u jezeru Tekskoko. Prema njihovom predanju, od Uicilopočtlija su dobili zadatak da zasnuju grad tamo gde vide orla da sedi na kaktusu i jede zmiju. I našli su ga - na ostrvu usred jezera. Orao, zmija i kaktus su centralni motiv današnje meksičke zastave.

Stvarna istorija naseljavanja je verovatno bila ipak malo drugačija. Mala ostrva na plitkom jezeru su bila na prvom mestu strateški dobro izabran položaj, a jezero ih je snabdevalo ribama. Kako nije bilo dovoljno zemlje za obrađivanje, gradili su splavove (čiji su kreatori bili susedni Sočimilko Indijanci) na kojima su doneli zemlju i na tako napravljenim veštačkim ostrvima uzgajali su cveće i povrće. Ostrva i obalu povezali su nizom nasipa koji su korišćeni za regulisanje vodostaja jezera. Osim toga, imali su i mostove koje su u slučaju napada mogli podići pa tako sprečiti neprijatelja da dođe do njih, ali i onemogućiti beg.

Grad na ostrvima je uskoro imao više od 13 km². Asteci su proširili svoje područje vlasti. Oni su uz pomoć oružja, intriga i menjanjem saveznika osvojili dolinu. Već 100 godina pre konkvesta Asteci su vladali ogromnim područjem, trgovina je bila dobro razvijena, a čak su im i vrlo udaljena područja plaćala danak.

Španci su pobedonosno uništavali svaki trag kulture Asteka i gradnjom crkava i palata na mestima njihovih hramova i zgrada pokušali da unište i sećanje na nju. Utvrdili su se, isušili najveći deo jezera Tekskoko i odavde krenuli u osvajanja daleko na sever do područja današnjeg SAD i na jug do Srednje Amerike.

Grad Meksiko je 1535. postao glavni grad potkralja Nove Španije, koja je obuhvatala sve španske provincije u Americi severno od Kostarike, Karipska ostrva i Filipine. Španska kolonijalna vlast trajala je punih 300 godina. Pod kraj 17. veka, u gradu je delovalo 29 muških i 22 ženska samostana. Škola za Indijance otvorena je 1525, a univerzitet je osnovan 1551. godine. Grad se odlikovao najbogatijom bibliotekom iz kolonijalnog doba. Samostan bosonogih karmelićanki u kojemu je živeo i čuveni romanopisac Mateo Aleman u 17. veku imao je oko 12.000 naslova. Prvu štampariju u Americi otvorio je u gradu Huan Kromberger, sin seviljskog monopoliste Jakoba, zajedno s Lombarđaninom Huanom Pablosom (Đovani Paolo). Prema popisu stanovništva Nove Španije, koji je po nalogu potkralja sproveden 1794. godine, u gradu je živelo 135.000 ljudi.

Godine 1810. je pod vodstvom Migela Idalgoa počeo rat za nezavisnost, koji je pobedonosno završio ulaskom pobunjenika pod vođstvom Agustina de Iturbide u grad 1821.

Tokom Američko-meksičkog rata Amerikanci su 1847. osvojili grad i držali ga pet meseci pod okupacijom. Zatim su gradom od 1863. do 1867. vladali car Maksimilijan i francuska vojska, dok ih iz grada i celog Meksika nije 1866. uz pomoć SAD isterao Benito Huarez, koji je još 1858. bio izabran za predsednika Meksika.

Ime grada

Svoj glavni grad Meksikanci najčešće nazivaju Meksiko. Kad se kaže Meksiko, uobičajeno je da se to odnosi na grad, kad se piše Mexico D.F. - Distrito Federal, reč je o federalnom distriktu Federalne države Meksiko. Puno ređe, i gotovo isključivo u službenim dokumentima ili prilikama se spominje La Ciudad de México. Zemlja, odnosno država Meksiko, dobila je ime po glavnom gradu, ali je njeni stanovnici retko nazivaju Meksiko, uglavnom kažu Republika (La República) ili jednostavno Domovina (La Patria). U svetu se često (pogrešno) koristi engleski naziv Mexico City.

Geografija 

Savezni okrug Meksika (Distrito Federal), koji obuhvata gradsko područje, ima površinu od 1485 km. Na severu, istoku i zapadu se prostire meksička savezna država Meksiko, dok je na jugu država Morelos.

Meksiko se nalazi na jugu doline duge 60 km i široke 100 km, koja se nalazi na srednjoj nadmorskoj visini od 2.308 m. Ova dolina je okružena vulkanima Popokatepetl i Icaksivatl, kao i planinama Sijera Nevade. Usled ovakvog položaja, Meksiko je često pokriven smogom.

Područje metropole (Zona Metropolitana de la Ciudad de Mexico), u koju pored glavnog spadaju još i 34 druga grada iz okoline, ima površinu od 4.986 km².

Ovo područje koje podseća na činiju je već je vekovima središte države, davno pre nego što je moglo biti i reči o meksičkoj naciji. Dolina je nekada bila ispunjena nizom jezera, ali su ih Španci uglavnom isušili. Hteli su da smanje opasnost od poplava nakon letnih kiša i da povećaju površinu za naseljavanje. Međutim, teren je u gradu još uvek mekan, pa grad Meksiko tone.

 

 

PROČITAJTE KLIKOM OVDE NAJVAŽNIJE AKTUELNE VESTI