NAUČNICI U ŠOKU Na Zemlji otkrivena zapanjujuća anomalija koja se može pronaći i na Marsu

Zemlja nije savršena kugla — njena površina i unutrašnjost kriju neverovatne nepravilnosti koje naučnici tek počinju da otkrivaju. Jedna od najneobičnijih nalazi se u Indijskom okeanu, gde gravitacija drastično opada, stvarajući "gravitacionu rupu". Ovo područje je jedinstveno po nižoj nivou mora u poređenju sa ostatkom planete, ali pravi misterij je razlog ovako slabe gravitacijske sile.

Nova istraživanja počinju da otkrivaju tajne ovog fenomena, povezujući ga sa drevnim geološkim procesima koji su oblikovali našu planetu pre miliona godina. Područje poznato kao "gravitaciona rupa" u Indijskom okeanu predstavlja jedno od najslabijih gravitacionih polja na Zemlji.

Smešteno oko 1200 kilometara jugozapadno od Indije, ovo mesto je obeleženo nivoom mora nižim za čak 106 metara u poređenju sa globalnim prosekom. Prvi put zabeležena 1948. godine, ova gravitaciona anomalija dugo je zbunjivala naučnike, dok najnovija istraživanja nisu dala uvid u njen nastanak.

Za sve je "kriv" drevni okean. Ovo područje, zvanično poznato kao "nisko geoidno polje", prostire se na oko 3,1 milion kvadratnih kilometara. Tim naučnika koristio je računarske modele kako bi rekonstruisao geološke procese iz poslednjih 140 miliona godina. Rezultati, objavljeni 2023. godine u Geophysical Research Letters, sugerišu da je anomalija povezana sa ostacima drevnog okeana zvanog Tetis, koji je nekada ležao između superkontinenata Laurasije i Gondvane.

Pre oko 180 miliona godina, prilikom raspada Gondvane, okeanski pod Tetisa počeo je da tone ispod euroazijske ploče. Potopljeni delovi kore dospeli su duboko u Zemljin plašt, a pre oko 20 miliona godina, njihovo spuštanje izazvalo je istiskivanje gustih materijala ispod ove regije. Ti gusti materijali, koji potiču iz tzv. "afričke mrlje" — džepa kristalizovane magme smeštenog duboko ispod afričkog kontinenta — zamenjeni su lakšim magmatskim oblacima. Ovo smanjenje mase uzrokovalo je slabljenje gravitacije.

Iako modeli pružaju uvid u nastanak ovog fenomena, naučnici tek treba da proveravaju svoja otkrića analizom seizmičkih podataka. Dalja istraživanja mogla bi dodatno da objasne kako se oblaci magme niske gustine ponašaju unutar Zemljine unutrašnjosti, piše Live Science.

Zanimljivo je da slični fenomeni postoje i na drugim planetima — istraživanja na Marsu otkrila su postojanje sličnih anomalija ispod njegove površine, što pokazuje da su ove geološke nepravilnosti univerzalni fenomeni u našem Sunčevom sistemu.

PROČITAJTE KLIKOM OVDE NAJVAŽNIJE AKTUELNE VESTI