SRPSKE TERITORIJE U UKRAJINI Ko danas kontroliše Novu Srbiju i Slavenosrbiju, oblasti koje su podigli SRBI?

Naime, Srbi su, bežeći od najezde Turaka i tražeći bolje uslove za život, pronašli dom na prostorima današnje Ukrajine i značajno doprineli njihovom razvoju. 

U ovom periodu osnovane su dve srpske oblasti – Nova Srbija i Slavenoserbija, koje su bile vojno-administrativni centri i simbol srpskog prisustva u ovom delu Evrope.

Ove oblasti nisu bile samo mesto naseljavanja, već i centri vojne i civilne organizacije. Cilj njihovog naseljavanja bio je da čuvaju granice i razvijaju ove teritorije, a njihova organizacija bila je primer snažne i dobro uređene zajednice.

Iako ove oblasti više ne postoje u administrativnom smislu, njihovo nasleđe i dalje je prisutno u istoriji i toponimima današnje Ukrajine.

U nastavku otkrivamo gde su se nalazile ove srpske oblasti i ko kontroliše te teritorije danas, dok bukti rat u Ukrajini. 

Nova Srbija

Nova Srbija se nalazila na prostoru današnje Kirovogradske oblasti. Ova regija se prostire u centralnoj Ukrajini, u blizini reke Ingul.

Ova oblast je osnovana 1752. godine kao vojna granica za odbranu južnih delova Rusije. U 18. veku, Nova Srbija je bila centar vojne i civilne organizacije Srba koji su se ovde naselili.

Vođa seobe Jovan Horvat je krajem 1751. godine došao u Sankt Peterburg, gde je uručio molbu carici Jelisaveti Petrovnoj da Srbima dozvoli da se nasele na teritoriji Ruskog carstva. 

Srbi su tu doneli svoje običaje, vojnu strukturu i način života, ostavivši trag u lokalnoj kulturi.

Grad Kropivnicki, koji se nalazi u ovoj oblasti, ima istorijske veze sa periodom Nove Srbije. 

U novoj postojbini Srbi su se naselili istočno od buga i Suhinje, od Dnjepra prema istoku, a južno od linije koja spaja ušće Visa u Suhinju, na istoku do ušća Tjasmina u Dnjepar.

Nastala su sledeća naselja: Nadlak, Pečka, Jenopolje, Pavliš, Glogovac, Šajtin, Semlak, Cubilj, Cibuljevo, Varadin, Pančevo, Vršac, Vladimirovac, Kanjiža, Senta, Bečej, Turija, Nadlaj, Martonoš, Moširin, Čongrad, Feldvar, Beška, Mitrovica, Vukovar, Kosovka, Ivankovci, Subotica.

Slavenoserbija

Slavenoserbija se nalazila u istočnom delu Ukrajine, na teritoriji današnjih Luganske i Donjecke oblasti. Ovo područje osnovano 1753. godine, koje je dobilo ime po Srbima koji su se tu naselili, imalo je ključnu ulogu u zaštiti granica i razvoju regiona.

Srbi su ovde formirali vojne jedinice, upravljali teritorijom, i bitno doprineli njenom razvoju i jačanju. 

Ruska carica Jelisaveta Petrovna donela je 17. maja 1753. godine odluku kojom je određeno da se srpski graničari nasele na području između Bahmuta i Luganja, prema Donu.

Ova oblast, nazvana Slavenoserbija, dobila je isti status i privilegije kao Nova Srbija, koje su potvrđene ukazom 21. maja 1753. godine.

Naseljavanje se odvijalo prema planu predviđenom za doseljenike u Novoj Srbiji, a administrativno sedište nalazilo se u Slavjanoserbsku, dok je tvrđava u Lugansku, koju su Srbi podigli 1755. godine, služila kao vojni štab.

Za razliku od Nove Srbije, u Slavenoserbiji su se, pored Srba kao većinskog naroda, naselili i Bugari, Vlasi, Cincari i Grci.

Ova multietnička zajednica bila je organizovana pod vojnim rukovodstvom, na čijem čelu je bio general-major Jovan Šević.

Među vodećim oficirima bili su viši major Petar Šević, kapetan Simeon Piščević, Ivan Mioković, Stevan Sabov, Ignjat Mioković, Đorđe Premić i Konstantin Juzbaša. Pored njih, u komandnom sastavu pukovnika Rajka Preradovića bili su potpukovnik Maksim Zorić, kapetan Ivanišević i drugi oficiri, koji su igrali ključnu ulogu u organizaciji i upravljanju ovom srpskom enklavom.

Ko danas kontroliše ove oblasti?

Prostor nekadašnje Nove Srbije, koja se nalazila u današnjoj Kirovogradskoj oblasti, potpuno je pod kontrolom Ukrajine. Ovaj centralni deo zemlje nije zahvaćen trenutnim vojnim sukobima i ostaje miran.

S druge strane, prostor nekadašnje Slavenoserbije nalazi se u istočnoj Ukrajini, na teritoriji Luganske i Donjecke oblasti. Pre izbijanja sukoba, ove oblasti su bile pod kontrolom ukrajinskih vlasti. Međutim, tokom rata, veliki deo ovog regiona prešao je pod kontrolu proruskih snaga. 

Pogledajte mapu srpskih oblasti u Ukrajini danas:

Printscreen

 

Srbi ostavili neizbrisiv trag

U oblastima gde su Srbi nekada živeli, poput Luganske, Donjecke i Kirovogradske oblasti, još uvek postoje lokaliteti i toponimi koji podsećaju na njihovo prisustvo. 

Na primer, mesto Slavjanoserbsk u Luganskoj oblasti i dalje nosi ime koje ukazuje na srpske korene. Iako rat u ovom regionu otežava život i ugrožava očuvanje istorijskog nasleđa, ime i istorija mnogih mesta u Ukrajini jasno svedoče o postojanju srpske zajednice na ovim prostorima. 

BONUS VIDEO

 

PROČITAJTE KLIKOM OVDE NAJVAŽNIJE AKTUELNE VESTI