NAJVEĆI MUZEJ POD OTVORENIM NEBOM U SRBIJI Nacionalno blago: Upoznajte Novo groblje iz kulturno-umetničke perspektive
Novo groblje je predstavlja istorijsko-spomenički memorijal od posebnog značaja za nacionalnu istoriju i kulturu kao prvo planski nastalo beogradsko groblje. U funkciji je od 1886. godine, a izvedeno je po uzoru na moderna evropska groblja, geometrijski pravilnih parcela i širokih aleja, uz uticaj neovizantijskog i srpsko-vizantijskog stila.
Od vremena formiranja do danas na ovom prostoru je sahranjen veliki broj važnih ličnosti za istoriju Srbije, a prve celine namenjene sahranjivanju osoba od posebnog nacionalnog značaja počele su da se uređuju 1926. godine i nazvane su Aleja velikana i Arkade. Nakon Drugog svetskog rata oformljene su i druge memorijalne celine, od kojih je najpoznatija Aleja zaslužnih građana.
Novo groblje u svom sastavu ima pet stranih vojnih grobalja iz Prvog i Drugog svetskog rata: Austrougarsko, Francusko, Italijansko, Britansko, Bugarsko i Rusko.
Posebnu vrednost kompleksu daje preko 1.500 vajarskih dela (portreta, poprsja i reljefa) koje je radilo više od 130 srpskih i jugoslovenskih umetnika.
Ovaj svojevrsni muzej na otvorenom je od 2004. godine član Udruženja kulturno značajnih grobalja Evrope, prestižne organizacije kojoj pripadaju i čuvena evropska groblja poput Per Lašeza u Parizu i groblja Staljeno u Đenovi, a od 2010. godine je i deo Evropske rute grobalja.
NA PUTU EVROPSKIH GROBALJA
Novo groblje kao kulturno-istorijsko dobro od velikog značaja za Republiku Srbiju (od 1983. godine), koje je kao takvo zaslužilo prestižno mesto među članicama Udruženja kulturno značajnih grobalja Evrope i Evropske rute grobalja, sve više postaje prepoznato i u lokalnim okvirima, zahvaljujući umetničkom rafinmanu i intrigantnim pričama o ličnostima koje su na njemu sahranjene. Tokom prethodnih desetak godina, sprovođenje kulturno-edukativnih programa na Novom groblju se intenziviralo, tako da sa vođenim tematskim turama već duže vreme spada u značajnija gradska događanja. Kao član Evropske rute grobalja - osnovane od strane Saveta Evrope, našlo je svoje zasluženo mesto među sedam puteva kulture u Republici Srbiji. Svake godine, krajem maja i početkom juna pomenuto udruženje organizuje Sedmicu otkrivanja evropskih grobalja, koja ima za cilj da podstakne građane da razumeju vrednosti, umetničke domete i raznovrsnost kulturno-istorijskog nasleđa sačuvanog na grobljima. Ove godine tim povodom organizovana su dva besplatna vođena tematska obilaska: „Tragom istaknutih vojskovođa i heroja Prvog svetskog rata“ i „Veliki ljudi široke duše - priča o zadužbinarima i dobrotvorima“.
MEĐUNARODNA KONFERENCIJA
Novo groblje, odnosno JKP „Pogrebne usluge“ Beograd je od 15. do 17. septembra 2022. godine bilo domaćin Godišnje konferencije Udruženja kulturno značajnih grobalja Evrope, osnovanog u Bolonji 2001. godine. Konferencija je privukla gotovo stotinu istoričara, istoričara umetnosti, umetnika, konzervatora, turističkih radnika i drugih profesionalaca. S obzirom na to da je misija ove organizacije očuvanje i predstavljanje značajnih evropskih groblja kao važnih delova evropske kulture i istorije gradova i naroda, njeno održavanje u Beogradu označilo je krunu intenzivnog angažovanja zaposlenih JKP „Pogrebne usluge“ Beograd, a posebno v. d. direktora Vladana Đukića na očuvanju i promociji evropskog materijalnog i nematerijalnog nasleđa.
NEOBIČNA UČIONICA ISTORIJE
Na Novom groblju već gotovo deset godina postoji svojevrsna učionica na otvorenom. Još od 2014. godine, u kontinuitetu radi se na edukaciji sa đacima osnovnih i srednjih škola. „Čuvari, čuvajmo čuvare“ je zapravo glavna vodilja druženja sa mladima u svojevrsnom vremeplovu, jer kako kaže vladika Nikolaj Velimirović „poštovanje grobova izraz je poštovanja predaka“.
OBELEŽEN VIDOVDAN - SLAVA JKP POGREBNE USLUGE BEOGRAD
U Hramu Sv. Nikole na Novom groblju u Beogradu 28. 6. 2023. godine obeležena je slava JKP „Pogrebne usluge“ - Sveti mučenik Knez Lazar i sveti mučenici srpski - Vidovdan. Svečanom obeležavanju su prisustvovali menadžment preduzeća, predstavnici nadzornog odbora, sindikata, zaposleni, saradnici i prijatelji firme. Simbolika i moralna pouka ove srpske slave posebno je značajna u ovom istorijskom trenutku kada je srpski narod ponovo izložen pritiscima sa svih strana. JKP je kao i svih proteklih godina ostvarilo sve zadatke postavljene od svog osnivača na dostojanstven i human način.
Pored redovnih aktivnosti i rada na otvaranju novih grobalja, preduzeće će se prihvatiti i potpuno nove delatnosti - upravljanjem grobljem kućnih ljubimaca, koje mu je poverio osnivač Grad Beograd. Vidovdan je posvećen i Svetom Vidu koji je u narodu zapamćen kao vidar, lekar. Na Vidovdan 28. juna ožive sećanja na Kosovsku bitku 1389. godine. Slava JKP „Pogrebne usluge“ Sveti mučenik Knez Lazar i sveti mučenici srpski - Vidovdan prvi put je obeležena pre dvadeset godina 28.juna 2003. godine, dok je krst na kapiji kod ulaza na Novo groblje izrađen u bronzi po nacrtu arhitekte Zorana Jakovljevića, postavljen na Vidovdan 28. juna 2001. godine.
Zanimljivosti Muzeja na otvorenom
Jedini spomenik je čiju izgradnju finansirao Međunarodni crveni krst, kao priznanje za neizmernu hrabrost i požrtvovanje, nalazi na porodičnoj grobnici istoričara Jovana Tomića, a posvećen je njegovoj ćerki Nadi Tomić, studentkinji medicine, koja je 1922. godine izgubila život pokušavajući da spase malog davljenika na Ženevskom jezeru.
Najstariji spomenik na Novom groblju je spomenik na poslednjem počivalištu vojvode Vuleta Gligorijevića, saborca Miloša Obrenovića, prenet sa starog Tašmajdanskog grobalja. Na Novom groblju je sahranjen Ivko Prokić, prvi srpski žandar, čije se ime vezuje za incident kod Čukur-česme, kao i heroj Prvog i Drugog srpskog ustanka Uzun Mirko Apostolović.
Na Novom groblju se može videti skulptura „Dama s krinolinom“, delo vajara Ahile Kanesa, koji je i autor više od 120 skulptura na groblju Staljeno u Đenovi, koje je Unesko svrstao u evropsku kulturnu baštinu.
PROČITAJTE KLIKOM OVDE NAJVAŽNIJE AKTUELNE VESTI
Komentari (0)