MAĐARSKA POVLAČI PRIZNANJE KOSOVA? Moguće ako dođe do ključne promene

Mađarska je jedina članica NATO-a koja je glasala protiv pridruženog članstva tzv. Kosova parlamentarnoj skupštini NATO-a i protiv prijema Prištine u Savet Evrope. Digla je glas i protiv Rezolucije o danu sećanja na genocid u Srebrenici koja je usvojena u Ujedinjenim nacijama. Pretpostavke o tome da li će zbog izuzetno dobrih odnosa s Beogradom Budimpešta u jednom trenutku povući priznanje tzv. Kosova kao države, poznavaoci prilika smatraju - mogućim, ali malo verovatnim.

- Bio bih iznenađen odlukom mađarske vlade da eventualno povuče priznanje nezavisnosti Kosova. Ne zato što Mađarska nije naš prijatelj. Naprotiv, Mađarska je u više navrata dokazala da je prijatelj naše zemlje i srpskog naroda. Imamo izuzetno dobre odnose, što je zasluga i premijera Orbana i predsednika Vučića. Ne treba zaboraviti da je ta odluka (priznavanje Kosova) doneta pre nekih 16 godina, i da je to bila odluka koju nije bilo lako doneti ni tada kada je doneta. Sada ne bi bilo nimalo lako povlačiti takvu odluku, naročito zato što je Mađarska članica NATO-a i Evropske unije - kaže za Alo! Srđan Graovac, analitičar Centra za demokratsku stabilnost, navodeći da je većinsko opredeljenje ta dva bloka da Kosovo treba da bude nezavisno.

PLANOVI MAĐARSKE TOKOM PRESEDAVANJA EU

Virginia Mayo (STF)

 

- Imamo jedan principijelan stav, mora se sačekati da se uspešno okonča dijalog između Beograda i Prištine, pa tek nakon toga Kosovo može da podnese molbe za članstvo - izjavio je šef mađarske diplomatije Peter Sijarto 17. maja, posle susreta s ministrom spoljnih poslova Srbije Markom Đurićem. - Naše odlučno opredeljenje je da za prijem Kosova u međunarodne organizacije ima smisla aplicirati ako je dijalog Prištine i Beograda uspešno zaključen. Naše iskustvo je da svaka molba za članstvo dovodi do takvih napetosti, koje dijalog vraćaju godinama unazad - objasnio je tada Sijarto.

Najavljujući planove za predsedavanje Evropskoj uniji od 1. jula, rekao je i da „za vreme našeg predsedavanja želimo da približimo Srbiju članstvu u EU. Odlučni smo u cilju da se otvori treći klaster pregovora Srbije o priključenju. Smatramo neprihvatljivim i ponižavajućim to što EU već 15 godina drži Srbiju u neizvesnosti, a skoro tri godine nijedno novo poglavlje nije otvoreno u toku pregovora. Srbija je pokazala veliki elan, koji je, po nama, potrebniji EU nego što je Srbiji potrebno članstvo“, rekao je tada Sijarto.

KAKO SU SE RAZVIJALI ODNOSI SRBIJE I MAĐARSKE

Mađarska je nezavisnost tzv. Kosova priznala u martu 2008. godine, kada je premijer bio Ferenc Đurčanj. Premijer Đurčanj je u Moskvi, ali i u Briselu, više ostao zapamćen po zalaganju za izgradnju naftovoda Južni tok, kako bi prirodni gas iz Rusije stizao u Mađarsku i EU direktno, a ne preko Ukrajine, posle spora oko transporta prirodnog gasa preko te zemlje koji je nastao početkom 2006. godine. U prvim godinama posle proglašenja kosovske nezavisnosti, Mađarska je čak bila svojevrsni promoter te nezavisnosti, sve dok nije uočeno da to može negativno uticati na bilateralne odnose i na status mađarske nacionalne zajednice u Srbiji. Dolaskom premijera Viktora Orbana, Mađarska se dodatno angažuje pre svega na zaštiti svojih interesa, uz priznanje da Srbija može da posluži za primer drugima u Evropi kako se poštuju prava manjinskih zajednica.

- Od 2013. godine Mađarska je znatno ublažila svoju podršku tzv. Kosovu, izbegavala da ga promoviše na skupovima u Mađarskoj, što je ranije činila, ali još uvek ne u meri da svoju lojalnost prema NATO-u, EU i SAD dovede u pitanje - kaže nekadašnji ambasador Srbije u Mađarskoj Rade Drobac. Diplomata u izjavi za Kosovo onlajn navodi da povlačenje priznanja, zasad, nije realno. - Mađarska prvenstveno čuva sopstvene interese, a takvim činom bi ih ugrozila, jer bi sigurno došla pod udar zapadnih zemalja, pre svih SAD i Velike Britanije, pa i Nemačke i Francuske, što bi Mađarsku zaista koštalo - objašnjava Drobac. Ipak, povlačenje priznanja je moguće ukoliko se drastično promene međunarodne okolnosti.

BORCI ZA SOPSTVENE INTERESE

Foto: Shutterstock

 

- Mađarska je ionako zemlja koja se u dobroj meri konfrontira s vladajućim stavom u Briselu - kaže za Alo! Srđan Graovac, navodeći da Mađari imaju dosta otvorenih frontova: demokratija u zemlji, odnos prema briselskoj administraciji, prema dešavanjima u Ukrajini, kao i prema Rusiji i Kini. - Malo mi je verovatno da mađarska diplomatija želi da otvori još jedan front prema EU i NATO-u, čime bi se otežala njena spoljnopolitička pozicija - objašnjava Graovac, uz podsećanje da je premijer Viktor Orban više puta navodio da je priznanje Kosova bilo pogrešno.

Srbiju i Mađarsku su najviše zbližili ne samo slični interesi i neophodnost saradnje među susedima, nego i posledice migrantske krize 2015. godine i krize sa snabdevanjem prirodnim gasom posle ukidanja projekta Južni tok i početka rata Rusije i Ukrajine. Unapređenju saradnje do nivoa strateškog partnerstva znatno su doprineli dobri odnosi premijera Viktora Orbana i predsednika Aleksandra Vučića.

- Ukoliko bi u nekom narednom periodu došlo do većih promena i zapleta na međunarodnom planu, ne isključujem da bi se tako nešto desilo, jer ako bi neka zemlja povukla svoje priznanje, Mađarska je prva od koje bismo to mogli očekivati - zaključuje Srđan Graovac.

BONUS VIDEO

PROČITAJTE KLIKOM OVDE NAJVAŽNIJE AKTUELNE VESTI